آیا انسان را هم همانندسازی کرده‌اند؟
علی‌رغم ادعاهای رسانه‌ای بسیار گسترده، به‌نظر می‌رسد همانندسازی انسان هنوز داستانی علمی- تخیلی است و هیچ مدرک علمی محکمی دال بر موفقیت در ساختن «همانند» انسان در دست نیست.
در سال ۱۹۹۸ دانشمندانی از کره جنوبی ادعا کردند توانسته‌اند جنین انسان را همانندسازی کنند، ولی در همان مراحل اولیه که جنین چهاریاخته‌ای شده بود، آزمایش را متوقف کرده‌اند. در ۲۰۰۲ سازمانی موسوم به Clonaid که وابسته به گروهی مذهبی است و اعتقاد به خلقت انسان دارند، در یک کنفرانس مطبوعاتی ادعا کردند اولین انسان همانند، دختری به نام «حوا»، به‌دنیا آمده است. لیکن علی‌رغم درخواست مکرر جوامع علمی و رسانه‌ها، این سازمان هیچ‌وقت مدارکی که موید وجود این «حوا» و شایعه ساختن ۱۲ انسان همانند دیگر باشد، ارایه نکرد.
در ۲۰۰۴ گروهی به رهبری Woo-Suk Hwang از دانشگاه ملی سئول از کره جنوبی مقاله‌ای در مجله Science منتشر کردند و مدعی شدند توانسته‌اند در لوله آزمایش، جنین انسان را همانندسازی کنند، ولی اندکی بعد کمیته علمی مستقلی، مدرکی بر درستی این ادعا پیدا نکرد و در ژانویه ۲۰۰۶ مجله Science اعلام کرد مقاله Hwang را پس گرفته است.
از نظر فنی همانندسازی انسان و نخستی‌ها بسیار دشوارتر از همانندسازی پستانداران دیگر است. یکی از دلایل این دشواری وجود دو پروتیئنی است که در کار تقسیم یاخته، نقش اساسی دارند. دو پروتئین به نام پروتئین‌های دوکی، در تخم پریمات‌ها خیلی نزدیک کروموزوم‌ها قراردارند و هنگام بیرون کشیدن هسته تخم برای بازکردن جا برای هسته اهدایی، آسیب می‌بییند و برداشته می‌شوند؛ در نتیجه تقسیم یاخته نوساخته مختل می‌شود. در پستانداران دیگر مثل گربه، خرگوش و موش این دو پروتئین دوکی در سرتاسر تخم پراکنده‌اند، لذا برداشتن هسته تخم به این دو پروتئین حیاتی آسیبی نمی‌زند. علاوه بر آن، برخی از رنگ‌ها و نور فرابنفش که برای بیرون کشیدن هسته تخم به‌کار می‌رود، یاخته نخستی‌ها را خراب می‌کند و مانع از رشد و تکثیر آن‌ها می‌شود.
Ref: https://www.genome.gov/25020028/cloning-fact-sheet/
این یادداشت اولین بار در کانال تلگرامی "پزشکان گیل" t.me/pezeshkangil منتشر شد.