شیوه درست آمادگی برای اندازه گیری چربی های خون
اندازه گیری چربیهای خون
شیوه درست
دکترمحمدحسن هدایتی امامی
متخصص اخلی – غدد
اسفند 1400
در جریان بیماری های حاد و در خلال کاهش شدید وزن، چربی های خون را اندازه نگیرید؛ این هر دو حالت، نتیجه را غلط نشان می دهند.
در پی انفارکتوس میوکارد هم، اندازه گیری چربی های خون گمراه کننده است؛ از 24 ساعت پس از سکته قلبی تا 6 هفته، نتیجه آزمایش کلسترول توتال و کلسترول LDL ممکن است به غلط، کمتر از واقع باشد.
از طرف دیگر، آبستنی و افزایش اخیر وزن، چربی های خون را زیاد می کنند. پس از کاهش یا افزایش سریع وزن، لااقل یک ماه صبر کنید، بعد چربی های خون را اندازه بگیرید.
آزمایش کامل چربی ها شامل کلسترول توتال، کلسترول HDL، کلسترول LDL و تری گلیسریدها است، لذا فرد باید ناشتا بماند. اگر فرد ناشتا نبوده باشد، تنها نتیجه کلسترول توتال و کلسترولHDL معتبر است. سطح تری گلیسریدهای خون پس از غذا زیاد می شود و چون معمولا سطح کلسترول LDL را طبق فرمول فریدوالد تعیین می کنند، اگر خون را در حال ناشتا نگرفته باشند، محاسبه غلط از آب در می آید.
با این حال این فرمول برای مقادیر تری گلیسریدهای بالاتر از 500 میلی گرم در دسی لیتر بی ارزش است.
اکتفا به کلسترول توتال هم باعث گمراهی می شود، زیرا با زیادی کلسترول HDL ، سطح کلسترول توتال هم زیاد می شود.
هرگاه بیمار تحت درمان با داروهای پائین آورنده چربی های خون مخصوصا تحت درمان با استاتین ها باشد، مادامی که سطح تری گلیسریدهای خون، وضع باثباتی دارد، تغییر در سطح کلسترول توتال، تغییر در سطح کلسترول LDL را منعکس می کند.
استفاده از نسبت کلسترول توتال به کلسترول HDL (TC:HDL-C ratio) برای تخمین خطر مفید است، ولی در تصمیم گیری در درمان این یا آن بیمار کمکی نمی کند.
تفاوت نتایج کلسترول توتال در این یا آن آزمایشگاه، و با این یا آن روش، چندان زیاد نیست، ولی این تفاوت در مورد کلسترول HDL بیشتر است. روشهای مختلف آزمایش تری گلیسریدها فرق زیادی با هم ندارند، لیکن در یک فرد ممکن است نتیجه حتی به سرعت کم و زیاد شود.
در هنگام تصمیم گیری در باره مداخله برای پائین آوردن چربی های خون، باید به این نکات گمراه کننده توجه بکنیم.